Kiếm tiền

   (Truyện ngắn của Nguyễn Quang Huệ )


     Câu chuyện này nói về những cán bộ, công nhân Việt Nam đi xuất khẩu lao động ở Cộng hòa Iraq những năm 1988 – 1990. Để trả nợ việc nhà nước ta được chính phủ bạn cho vay dầu phục vụ chiến tranh và xây dựng hòa bình sau năm 1975. Không như anh em đi các nước Đông Âu, sang đến nơi chỉ làm việc một thời gian rồi tìm cách bỏ việc ra ngoài kinh doanh buôn bán các mặt hàng khan hiếm, kiếm tiền dễ dàng hơn.

     Ở Iraq không có chuyện tìm việc làm ngoài. Nhưng một ít công nhân mình lại có sáng kiến làm bánh cuốn, bánh phở. Muốn có sản phẩm phải có công cụ là cối xay bột. Chụm đầu vào nhau phát huy sáng kiến để tạo ra cối xay bột. Mấy thợ nề bậc cao mày mò rồi cũng làm ra một cái cối bằng xi măng cát và sỏi nhỏ.Thớt trên thớt dưới đủ cả.
     Đến khi cối đạt cường độ mác bê tông 200 và bảo dưỡng ẩm đủ 28 ngày, mỗi người một việc: người ngâm gạo, người xay, người tráng bánh, hào hứng như một xưởng sản xuất. Từ đó bánh phở, bánh cuốn ra đời phục vụ anh em mình. Chỉ có điều không có nước mắm để pha chế nước chấm, đành phải lấy mỳ chính pha nước muối và hạt tiêu và đường thắng lên tạo mầu như nước mắm. Ăn bánh cuốn xứ người để đỡ nhớ một sản phẩm quê nhà. Ăn để an ủi phần nào khi xa làng quê yêu dấu. 
     Một bạn đã sang và làm việc được sáu tháng viết thư về nhà cho vợ báo tin: Chú Nguyễn Văn Hữu 
( Thợ nề ) đã làm giúp anh cái cối xay bột để làm bánh cuốn, bán kiếm tiền. Nhưng được mấy chục hôm cối bị vỡ. Bạn này cũng hóm hỉnh làm mấy câu thơ gửi về quê trêu vợ:

 - Anh sang Iraq làm mì 
Cối xay thì hỏng, cối dì còn nguyên?

     Vợ viết thư sang động viên chồng:

 - Mười tám tháng nữa hàn huyên 
Thớt trên thớt dưới lại liền như xưa. 
 
    Ông chồng viết thư về giải thích cho rõ vì nghĩ rằng vợ ở nhà hiểu lầm:

 - Anh sang Iraq làm mì
 Cối nhà thì hỏng, cối Dì còn không ?

     Ý của ông chồng hỏi Dì ( em vợ ) đã tổ chức cưới chồng chưa?... 
     Vợ điên tiết viết thư sang:

 - Hỏi gì nhăng cuội vậy ông 
Cối nhà không giữ chỉ trông cối Dì ? 
Cối Dì người đã mang đi
 Có mong chẳng được làm chi đến phần
 Khôn hồn thì giữ lấy thân!... 

     Lao động tại nước bạn vất vả đã có những câu chuyện bi hài nhưng cũng có những câu chuyện do chính anh em mình tạo ra nhiều tiếng cười để động viên nhau vượt qua khó khăn trước mắt…
    Cái bức xúc nhất tại công trường là thiếu bóng dáng của phái đẹp. Cả công trường gồm các loại Tây và ta ngót ngàn người mà không có một phụ nữ nào. Đàn ông qua mấy tháng không trông thấy bóng dáng đàn bà đâm ra phát cuồng vì tình. Một số quân mình còn đón lõng mấy cô nhân viên văn phòng của ban quản lý người da trắng cứ chiều chiều từ trung tâm đi xe buýt qua đường chỉ lấp ló trông thấy cái mặt đội khăn. Hả hê bất chấp đang trong giờ làm việc. Có chàng về đến khu ở vào căng tin hỏi mua một khay trứng nhưng cứ đòi chủ người Việt, đáng tuổi mẹ mình mang ra ngoài, anh chàng luồn tay vuốt từ chân đến ngang bụng, đụng vào cả vùng nhậy cảm, bị mắng té tát nhưng hắn chỉ cười trừ bảo rằng: Do xa vợ lâu ngày quá nên xin chị thông cảm. Tất nhiên khay trứng không bị rơi mới có chuyện lạ, cả bọn được trận cười khoái chí. 

     Chúng tôi sang Iraq làm việc được ba tháng thì được tin đợt công nhân mới sắp sang. Trong số đó có một nhân vật nữ. Đó là kiến trúc sư Tạ Minh Hải. Cô sang đây với nhiệm vụ phiên dịch tiếng Anh. Vốn xuất thân con gái của một cán bộ cao cấp hàm Thứ trưởng, ở Hà Nội, học ở Nga về, phom người trắng trẻo, cao ráo, xinh gái có khuôn mặt ưa nhìn nên có sức hấp dẫn lạ kỳ ở xứ sở chỉ có đàn ông. Một bông hồng giữa sa mạc khô cằn nên được cả công trường quan tâm. Mấy đêm đầu tiên lúc cô sang cứ phải đóng cửa ngồi trong phòng vì người đến chen nhau xem mặt. Tây trắng như Ba Lan, Tây đen như Xu Đăng, da nâu như Ấn Độ, Bangladesh, Cai rô, cả da vàng Việt xúm xít vây quanh phòng. Ngó nghiêng cố tìm ra một lỗ nhỏ để ngó xem cho rõ. Có người ở ngoài cố hỏi vọng vào những câu vu vơ: 
- Chị ơi, chị đi đường có mệt không? Chị có bị sao không? Hoặc : 
- Em ơi, em mở cửa ra có được không?
 Tất nhiên không có câu trả lời nào cả! Tôi có làm bài thơ như sau: 
 
 CHỈ CÓ MÌNH EM 
( Tặng Kiến trúc sư Tạ Minh Hải )
 
 Cả công trường chỉ có một mình em
 Như bông hoa giữa bạt ngàn sa mạc
 Khi em sang mọi người thêm náo nức
 Muốn hỏi thăm mà cửa đóng then cài.
 Người chung quanh vây kín khắp vòng ngoài
Đủ bốn màu da: đen nâu vàng trắng 
Em trong đó như bình minh ló rạng
 Chỉ trông qua hình dáng cũng được mà…
 Cả công trường chỉ có một bong hoa 

Trên ngàn người chỉ mình em khác giới
 Mấy tháng nay quay cuồng như muỗi đói 
 Khi em sang sáng chói cả bầu trời. 
 Thôi em đừng đi làm nữa em ơi 
 Ra công trường làm chi cho bụi bậm
 Em cứ ở nhà cho mọi người được ngắm 
 Việc phòng ban nhiều ít các anh lo. 
 Chỉ cần tươi như hoa nở giữa mùa 
 Làm đẹp Việt Nam ở xứ người Ả Rập 
 Các anh mong không gì khuất lấp
 Hết hợp đồng ta về lại cố hương… 

     Nói rằng chỉ mình em là nữ thì không khách quan. Trong một đoàn sang cũng có dăm ba người đi làm cấp dưỡng. Các bạn ấy chỉ cao tầm hơn thước rưỡi, da bánh mật, tóc tai ít được chăm sóc nhưng tốt tính,  không nề hà công việc nặng nhọc nào. Nhưng không thể coi đó là bông hoa vì nhan sắc có phần khiêm tốn. Trong con mắt đàn ông xuất ngoại, tiêu chuẩn đó là chưa đủ nên các lão thờ ơ. Tính chất công việc lại khác nhau. Các chị dậy làm việc từ sớm. đến tối về các chị lo tắm giặt, nghỉ ngơi là hết thời gian, ít khi có điều kiện gần gũi để làm quen tâm sự.
    
   Nhưng cuối cùng cũng đâu vào đấy cả…

lăng mộ đá toyota thanh hóa