QUẠT CÂY
Quạt nhà em xinh xắn
có lồng chắn bên ngoài
bao giờ em ấn nút
là cánh liền quay quay.
Gom bao nhiêu gió mát
quạt hướng về ông bà
rồi quay sang chỗ cháu
chia mát cho cả nhà.
Em khen quạt tốt quá
lão đứng cười ha ha...
Lời bình của Ts Vũ Nho:
Bây giờ khi điện về khắp làng quê thì trẻ em chẳng lạ gì cái "quạt cây" chạy vù vù khi ấn nút điều khiển. Thật khác xa cái thời những thập kỷ sáu mươi, khi chú bé Trần Đăng Khoa lần đầu tiên có mặt ở Thủ Đô, lần đầu tiên trông thấy cái quạt điện thì liên tưởng ngay cái chong chóng ở nhà quê: "Hà Nội có chong chóng / cứ tự quay trong nhà / không cần trời nổi gió / không cần bạn chạy xa." (HÀ NỘI).
Cái quạt cây này trong cách nhìn của em bé là một người tốt. Quạt làm ra gió, quạt gom gió, đầu tiên là hướng về ông bà, hướng về người cao tuổi, sau mới quay sang chỗ cháu của ông bà. Nghĩa là quạt có ưu tiên người già nhưng cũng không quên bạn trẻ. Quạt "chia mát cho cả nhà".
Hóa ra quạt cây cũng biết kính trên nhường dưới, chia mát cho mọi người, cho cả nhà! Em bé khen quat "tốt quá", quạt thích chí cười ha ha...
Đang từ một vật xinh xắn, một vật có lồng chắn, quạt bỗng nhiên thành một người đứng tuổi, thành một "lão quạt" vui tính, thích khen, đứng cười ha ha, sự nhân hóa cái "quạt cây" một cách hợp lý đã làm cho bài thơ thêm ý vị.
Hà Nội tháng 10 năm 2019
Bài thơ Quạt cây và lời bình của Tiến sĩ văn học Vũ Nho
Người xưa ơi
( Tặng anh Văn Đức Lợi, kỹ sư Viện Thiết Kế BXD )
Anh kể tôi nghe câu chuyện ngày xưa
nét mặt bâng khuâng, nhớ nhung khó tả
vẫn tìm kiếm một bóng hình quen lạ
một ước mơ vẫn cứ mãi đợi chờ...
Hai gia đình đã kết nối xe tơ
quả cau, lá trầu làm giàu câu chuyện
cho hai trẻ quý yêu và thương mến
để hai nhà thắm thiết nghĩa thông gia.
Thời gian trôi tháng lại ngày qua
người trai nhập trường, gái ở nhà chăm lo hợp tác
dẫu chưa nắm tay, chưa một lần hôn trước
trong mối tơ lòng vẫn dành trọn tình nhau...
Anh đã yêu và mãi muốn được yêu
rời xa quê đã bao lần thư đi từ lại
phút nông nổi của một thời con gái
em đã xiêu lòng trước cám dỗ dèm pha!
Trả lại trầu cau, hủy hôn ước hai nhà
để sang sông với người con trai khác
con tim thét gào mà không làm sao được
anh đành phải chôn vùi một mối tình riêng
Mấy chục năm ròng mang bao nỗi chung chiêng...